Komisija za koncesije Republike Srpske (u daljem tekstu Komisija), podnosi Izvjestaj o svom radu i finansijski izvještaj za prethodnu godinu na osnovu člana 60. Zakona o koncesijama Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj: 59/13). Izvještaj o radu i finansijski izvještaj Komisija podnosi Narodnoj skupštini Republike Srpske najkasnije do 30. aprila tekuće godine za prethodnu kalendarsku godinu.
Prema odredbama Zakona o koncesijama, Izvještaj o radu Komisije sadrži podatke o izvršenim provjerama rada Koncesionara, o podnesenim zahtjevima, rješenjima Komisije, broju i vrsti predmeta koje je Komisija razmatrala, kao i druge informacije iz djelokruga rada Komisije, bilo da Komisija postupa po službenoj dužnosti, po zahtjevu nadležnog organa ili zainteresovanog lica.
Izvještajem o radu Komisije obuhvaćen je period od 01. januara do 31. decembra 2015. godine.
Cilj Izvještaja jeste da informiše Narodnu skupštinu Republike Srpske, kao i ukupnu javnost o radu Komisije, o aktivnostima na implementaciji zakonskih i drugih propisa iz oblasti koncesija, realizaciji ugovora o koncesiji, provjeri rada koncesionara i sl.
Pojedini pojmovi koji se koriste u ovom izvještaju, a čije je značenje određeno odredbama člana 5 Zakona o koncesijama imaju identično značenje:
a) „koncedent“ je Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada), u ime Republike ili skupština jedinice lokalne samouprave, u ime jedinice lokalne samouprave.
b) „koncesionar“ je privredno društvo osnovano u skladu sa propisima Republike, a sa kojim je koncedent zaključio ugovor o koncesiji,
v) „nadležni organ“ je minstarstvo nadležno za pojedinu oblast u koju spada predmet koncesije za čiju dodjelu je nadležna Vlada, odnosno gradonačelnik ili načelnik opštine, za predmet koncesije iz nadležnosti jedinica lokalne samouprave, u skladu sa ovim zakonom,
g) „ponuđač“ je svako domaće ili strano pravno ili fizičko lice, konzorcijum dva ili više ugovorom povezanih pravnih lica, koji je dostavio ponudu u postupku dodjele koncesije,
d) „studija opravdanosti“ dodjele koncesije je dokument o tehničkoj, finansijskoj, ekonomskoj, ekološkoj i pravnoj analizi opravdanosti dodjele koncesije (u daljem tekstu: studija),
đ) „koncesiona naknada“ je naknada koju plaća koncesionar u skladu sa ugovorom koji uređuje koncesiju i
e) „ugovor o koncesiji“ je ugovor zaključen u pisanom obliku između koncedenta s jedne strane i kocesionara kao izabranog najpovoljnijeg ponuđača s druge strane, a sadrži odredbe o međusobnim pravima i obavezama ugovornih strana.
U toku 2015. godine, Komisija je provodila aktivnosti u skladu sa Zakonom o koncesijama kao osnovnim zakonom, Zakonom o opštem upravnom postupku kao procesnim zakonom, Dokumentom o politici dodjele koncesija i drugim pozitivno-pravnim propisima, kojima se posredno ili neposredno reguliše oblast koncesija u skladu sa osnovnim načelima postupka dodjele koncesija.
Postupak dodjele koncesija zasniva se na načelima transparentnosti, nediskriminacije, tržišne konkurencije, jednakog tretmana ponuđača, slobode kretanja roba i usluga, zaštite javnog interesa, efikasnosti i ekonomičnosti, proporcionalnosti, zaštite životne sredine i ravnopravnosti ugovornih strana.
Proklamovanim načelima postupka dodjele koncesija obezbjeđuje se:
Rad Komisije zasniva se na odredbama Zakona o koncesijama („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj: 59/13), podzakonskim aktima i Dokumenta o politici dodjele koncesije („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj: 31/06).
Komisija je u svojoj djelatnosti u procesnom dijelu postupala u skladu sa odredbama Zakona o opštem upravnom postupku.
U 2015. godini Komisija za koncesije Republike Srpske je u svom radu imala specifičnu situaciju:
– Narodna skupština Republike Srpske je na svojoj 6. (šestoj) sjednici održanoj dana 23. septembra 2015. godine, a zbog isteka mandata članova Komisije za koncesije (u daljem tekstu: Stari saziv Komisije za koncesije Republike Srspke), u skladu sa članom 66 Zakona o koncesijama („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj: 59/13), donijela Odluku o izboru Komisije za koncesije Republike Srpske.
– Pomenuta Odluka kojom je izabran Novi saziv Komisije za koncesije Republike Srpske (u daljem tekstu : Novi saziv Komisije za koncesije Republike Srpske) je donesena pod brojem 02/1-021-1110/15 od 23. septembra 2015. godine i objavljena je u „Službenom glasniku Republike Srpske“ broj: 82/15.
– Rad Novog saziva Komisije za koncesije Republike Srpske je praktično počeo sa danom 01.11.2015. godine i pomenutog datuma je izvršeno preuzimanje dužnosti između starih i novih imenovanih članova u prostorijama Komisije za koncesije Republike Srpske, te preuzimanje kompletne dokumentacije u Arhivi Komisije za koncesije Republike Srpske.
Zbog svega navedenog, redovan rad Komisije za koncesije Republike Srpske se može posmatrati u 2 (dvije) cjeline, i to u okviru Starog saziva u periodu od 01.01.2015. godine do 31.10.2015. godine i Novog saziva u periodu od 01.11.2015. godine do 31.12.2015. godine.
Rad Komisije u 2015. godini obilježen je brojnim aktivnostima u vezi sa razmatranjem zahtjeva za davanje saglasnosti na prijedloge ugovora o koncesiji i anekse ugovora, zahtjeva za davanje saglasnosti na Studije ekonomske opravdanosti i zaštite životne sredine, saglasnosti na Dokumentaciju za javno nadmetanje, saglasnosti za pregovore između Koncedenta i potencijalnog koncesionara, otvaranje i vrednovanje Ponuda po objavljenom Javnom pozivu te odgovorima na upite resornih ministarstava, fizičkih lica, novinskim agencijama, jedinica lokalne samouprave na čijem području je dodijeljena koncesija i odgovora na upite koncesionara, privrednih društava, i drugim zainteresovanim stranama u postupku dodjele koncesija, u već dodijeljenim koncesijama ili drugim upitima vezanim za oblast koncesija.
Novi saziv Komisije za koncesije Republike Srpske se naročito angažovao u prikupljanju i izradi kompletne baze podataka svih dodijeljenih koncesija, tačnog područja na kojima se vrši istraživanje i/ili eksploatacija resursa, ili se vrši obavljanje poljoprivredne proizvodnje ili izgradnja turističkih objekata, te ostalog u skladu sa članom 6 Zakona o koncesijama, zaključenih Ugovora sa svim relevantnim podacima o istom, Aneksa Ugovora ukoliko isti postoje, podaci o prijavljenoj i uplaćenoj koncesionoj naknadi, i jednokratnoj i koncesionoj naknadi za pravo korištenja, kao i njihovom odstupanju, podataka o koncesionarima i ostalog bitnog u vezi sa dodijeljenom koncesijom i zaključenim Ugovorom o koncesiji.
U tu svrhu, u roku od okvirno 2 (dva) mjeseca (decembar 2015. godine i januar 2016. godine) uspostavljen je usmeni i pismeni kontakt sa oko dvije stotine koncesionara, a radi dostave inoviranih podataka i dokumentacije o samom koncesionom preduzeću kao i predmetu dodijeljene koncesije te novoj tehničkoj dokumentaciji koja se izrađuje u svrhu realizacije Ugovora o koncesiji, i ostalih bitnih elemenata u vezi sa zaključenim ugovorom o dodjeli koncesije te realizaciji predmetnih ugovora.
Novi saziv Komisije za koncesije Republike Srpske uspostavio je direktnu saradnju sa Poreskom upravom Republike Srpske od koje su pribavljeni službeni podaci o koncesionarima koji imaju zaključene ugovore o koncesiji, a koji obuhvataju: iznose pojedinačne i ukupne obračunate i uplaćene koncesione naknade za korišćenje koncesionog dobra i jednokratne koncesione naknade sa preciznim iznosima i datumima uplate.
Na ovaj način Komisija za koncesije Republike Srpske je obezbijedila odgovarajuću bazu podataka o finansijskoj disciplini koncesionara, odnosno izvršenju finansijskih obaveza iz ugovora o koncesiji. Ovi podaci se od strane službe Komisije uredno ažuriraju kako bi konstantno bili dostupni članovima komisije, ali i drugim ovlaštenim licima u procesu kontrole i ostvarenja drugih poslova od javnog interesa.
Novi saziv Komisije za koncesije je u saradnji sa nadležnim organima, resornim ministarstvima Vlade Republike Srpske i nadležnim organima jedinica lokalne samouprave, te drugim stručnim organima i tijelima Republike Srpske i lokalnih zajednica, kao i sa predstavnicima domaćih i stranih nevladinih organizacija koji se bave ovom problematikom pristupila izradi novog Dokumenta o politici dodjele koncesija. Novi dokument o politici bi bio prilagođen novim privrednim okolnostima, i dodatno usklađen sa strateškim i planskim dokumentima koji se odnose na privredni razvoj Republike Srpske i jedinica lokalne samouprave, te pravnoj regulativi Republike Srpske i njenoj usklađenosti sa propisima Evropske Unije.
Angažovanost Komisije je posebno sadržana u kontrolama i provjeri rada Koncesionara na realizaciji zaključenih ugovora o koncesijama u skladu sa članom 58. Zakona o koncesijama.